Ksiądz Józef Janiszewski (1880-1940) - ksiądz, historyk i przede wszystkim wybitny działacz społeczny, poeta, publicysta i przywódca ruchu abstynenckiego.
Podczas nauki w gimnazjum w Poznaniu przyszły kapłan działał w tajnych stowarzyszeniach młodzieży polskiej, między innymi w organizacjach filomatów i filaretów. Za udział w nielegalnych kołach uczniowskich w marcu 1902 r. tuż przed ustną maturą został wydalony z gimnazjum w Gnieźnie. Dyrektor gimnazjum znalazł u młodego Janiszewskiego egzemplarz „Historii Polski” autorstwa Anatola Lewickiego, który wywołał podejrzenia istnienia tajnego stowarzyszenia. Józef Janiszewski postawiony w stan oskarżenia odmówił zeznań na procesie, 13 czerwca 1903 r. otrzymał karę tygodnia więzienia. Zmuszono go również do opuszczenia Wielkopolski. Osiadł we Lwowie i wstąpił do tamtejszego Archidiecezjalnego Seminarium Duchownego. Opiekę nad nim sprawował biskup Władysław Bandurski (1865-1932). Ukończywszy studia teologiczne w dniu 1 lipca 1906 r. Józef Janiszewski przyjął święcenia kapłańskie.
Posługę kapłańską rozpoczął jako wikariusz w Tartakowie (powiat Sokal, dekanat Bełz), skąd latem 1907 r. przeniesiony został na wikariat do Seretu na Bukowinie. W dniu 20 stycznia 1921 r. zrezygnował z funkcji redaktora i wybrał działalność duszpasterską – został początkowo wikarym w Lubiniu (dekanat Krzywiń, powiat Kościan), następnie dnia 19 lutego 1921 r. został wikariuszem substytutem w Dubinie, od 1922 r. w Morawinie (dekanat Grabów nad Prosną), gdzie służył w kaplicy należącej do parafii Wyszanów. Z Morawina został przeniesiony w 1923 r. na wikariat do Grębanina (dekanat Kępno). Tutaj dzięki swoimi zabiegom i staraniom doprowadził do utworzenia samodzielnej parafii, erygowanej dnia 1 lutego 1929 r. W tym też dniu został pierwszym administratorem grębanińskiej parafii. Obok pracy duszpasterskiej redagował w tym czasie „Wieczory pod Lipą”, bezpłatny ilustrowany dodatek do „Nowego Przyjaciela Ludu”. W 1928 r. rozpoczął wydawanie w Kępnie „Głosu Misyjnego”, stanowiącego miesięczny dodatek do wspomnianego wyżej „Nowego Przyjaciela Ludu”.
Wkrótce zrezygnował z funkcji administratora parafii Grębanin i przeszedł do Archidiecezji Gnieźnieńskiej. Proboszczował w latach 1929-1932 w Nowej Wsi Wielkiej (dekanat Inowrocław), a następnie od 1932 r. do 1934 r. w Kierzkowie (dekanat Żnin). W 1934 r. przeszedł na emeryturę. Mieszkał następnie jako ksiądz rezydent w Potulicach (dekanat Rogoźno), gdzie zastała go wojna.
Działalność i zasługi księdza Janiszewskiego nie uszły uwadze zbrodniczego okupanta. Aresztowany przez Gestapo ks. Józef Janiszewski trafił w dniu 28 maja 1940 r. do obozu koncentracyjnego w Dachau. W dniu 2 sierpnia 1940 r. transport księży przewieziono do obozu koncentracyjnego KL Gusen I — części kompleksu obozów koncentracyjnych KL Mauthausen–Gusen. Tam pracował w nieludzkich warunkach w kamieniołomach, często po 12 godzin dziennie, w skrajnym niedożywieniu. Z górnego kamieniołomu, nazywanego Kastenhofen więźniowie znosili na rękach lub plecach ogromne kamienie. Do przejścia mieli 182 stopnie wykute w skale. Sękate drągi kapo zmuszały ich do biegu.
Niewiadomo jak dokładnie zginął ksiądz Janiszewski. Być może wycieńczony niewolniczą pracą i głodem zmarł w kamieniołomach. Wspomnienia więźniów, którzy przeżyli, donoszą o bestialskim pobiciu w dniu 13 sierpnia więźniów Gusen, w tym wielu polskich księży. Ofiary tego bestialstwa miały ciała odbite od kości, plecy wręcz czarne; mimo ogromnych cierpień skatowani chodzili do pracy. Do końca sierpnia zmarło wiele ofiar pobicia z dnia 13 sierpnia. Ksiądz Józef Janiszewski mógł być jedną z nich. Pewne jest, że zmarł 27 sierpnia 1940 r. Ksiądz Janiszewski w uznaniu zasług w dziedzinie społecznej i oświatowej odznaczony został Krzyżem Oficerskim Polonia Restituta.
LINK:
tpl-lukus.kepno.pl
Dodane przez: | capitaneus1
|
|
Ocena: | Brak |
Data: | 02/03/2016 21:55 |
|
Komentarzy: | 3 |
Wymiary: | 1785 x 2271 pikseli |
|
Liczba wyświetleń: | 2433 |
Rozmiar pliku: | 475.68kB |
|
| |
| | |
| |
|
|